Dökümcü, uygun metal ve alaşımlarını hazırlayarak ergiten ve çeşitli kalıplara dökme işlemini gerçekleştiren kişidir. Bu yeterlilik, adayların ve çalışanların Dökümcü (Seviye 4) mesleğindeki niteliklerinin belirlenmesi ve belgelendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Bu yeterlilik, aynı zamanda eğitim sistemi ile sınav ve belgelendirme kuruluşları için referans niteliğindedir.
11UMS0149-4 Dökümcü (Seviye 4) Ulusal Meslek Standardı
a)Zorunlu Birimler
13UY0173-4/A1: Döküm İşlemlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre Yönetim Sistemleri
13UY0173-4/A2: Kalite Yönetim Sistemi
13UY0173-4/A3: İş Organizasyonu, İş Öncesi Hazırlık İşlemleri
b)Seçmeli Birimler:
13UY0173-4/B1: Metal ve Alaşımları Ergitmek
13UY0173-4/B2: Döküm Yapmak
III. Alternatif: A1, A2, A3, B1, B2
Bireyler belge almak için yukarıda tanımlanan Birim Gruplandırma Alternatiflerinden birini seçebilirler. Tanımlanan alternatiflerin herhangi birine göre yeterlilik belgelerini alan bireyler, bir yıl içerisinde diğer alternatiflere başvurduğu takdirde, zorunlu yeterlilik birimlerindeki başarısı geçerli kabul edilip zorunlu yeterlilik birimlerine dair sınavlardan muaf tutularak, başvurduğu alternatife ilişkin seçmeli birim/birimlerden sınava alınırlar. Yeterliliğin bazı birimlerinden başarılı olan adayların başarılı olduğu birimlerin geçerlilik süresi 1 yıldır. Yeterlilik belgesi düzenlenmesi için yeterliliğin tüm birimlerinden son 1 yıl içerisinde başarılı olunması gerekmektedir.
Adaylar teorik ve performansa dayalı sınava tabi tutulur. Adayların yeterlilik belgesini alabilmeleri için teorik ve uygulamaya dayalı sınavların ikisinden de başarılı olmaları şartı vardır. “11-c) Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri ve İlave Öğrenme Çıktıları” maddesinde belirtilen alternatifler arasından birini seçecek olan aday, seçtiği alternatife ait yeterlilik birimleri için hazırlanmış sınava girer. Teorik sınavlar, zorunlu yeterlilik birimlerinin her birini ve seçmeli yeterlilik birimlerinin ilgili öğrenme çıktılarını kapsayacak şekilde düzenlenir. Performansa dayalı sınavlarda ise adaylar seçmeli birimlerin uygulama ile ölçülen öğrenme çıktılarından sınava tabi tutulur ve değerlendirilir. Sınavın teorik ya da performansa dayalı bölümlerinin birinden başarılı olan fakat diğer bölümünden başarısız olanlar 1 yıl içinde tekrar sınav başvurusunda bulunduğu takdirde başarılı olduğu bölümden muaf tutulur.
Yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi, belgenin düzenlendiği tarihte başlar. Belge, dökümcünün 24 aydan daha fazla döküm işine ara vermemesi kaydıyla 5 yıl geçerlidir.
Beş (5) yıllık geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı aşağıda tanımlanan yöntemlerden en az biri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur;
Sınava başvuracak adaylar,
Başvuru için gerekli evraklar aşağıda belirtilmiştir;
Birleştirme durumunda).
Ayrıca adaya sınav öncesinde FR-PR.10.8 Belge Kullanım Sözleşmesi 2 nüsha (bir nüshası adaya teslim edilir) olacak şekilde imzalatılır.
Sınav ücreti İconic Belgelendirme’nin www.iconicbelge.com.tr adresinde bulunmakta olan banka hesabına yatırılır. Dekontu yatırırken açıklama kısmına adayın adı-soyadı ve gireceği ulusal yeterlilik adı yazılmalıdır.
Firma (adayın çalıştığı işyeri) tarafından yapılan başvurularda adayların sınav ücreti toplu olarak yatırılır. Bu durumda firma adının ve aday sayısının kesinlikle belirtilmesi gerekir.
Sınavlar, başvurular değerlendirildikten sonra, sınavların gerçekleşmesi için uygun kontenjan sağlandığında veya önceden belirlenerek www.iconicbelge.com internet sitesinden duyurulan tarihlerde gerçekleştirilir.
İlan edilmiş tarihte ve saatte sınav yerinde hazır bulunmayan adaylar sınava alınmaz. Bu sebeplerle sınava alınmayan adaylara yatırdıkları sınav ücretleri iade edilmez yahut adaya yeni bir sınav tarihi verilmez.
Sınavlar, teorik ve performansa dayalı olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilir. Aday her yeterlilik birimden ayrı ayrı sınava girebilir. Her birimden başarılı olma notu ulusal yeterliliklerde tanımlanan esaslara uygun olarak belirlenir.
A1: (T1) Çoktan seçmeli 4 seçenekli sınav Her sorunun eşit değerde olduğu en az 10 soruluk sınav yapılır. Soru başına 1,5 - 2 dakika aralığında süre verilir. Yanlış cevaplar dikkate alınmayıp değerlendirme doğru cevaplar üzerinden yapılır. Adayın başarılı sayılması için en az %70 başarı sağlaması gerekir.
A2: (T1) Çoktan seçmeli 4 seçenekli sınav Her sorunun eşit değerde olduğu en az 10 soruluk sınav yapılır. Soru başına 1,5 - 2 dakika aralığında süre verilir. Yanlış cevaplar dikkate alınmayıp değerlendirme doğru cevaplar üzerinden yapılır. Adayın başarılı sayılması için en az %70 başarı sağlaması gerekir.
A3: (T1) Çoktan seçmeli 4 seçenekli sınav Her sorunun eşit değerde olduğu en az 10 soruluk sınav yapılır. Soru başına 1,5 - 2 dakika aralığında süre verilir. Yanlış cevaplar dikkate alınmayıp değerlendirme doğru cevaplar üzerinde yapılır. Adayın başarılı sayılması için en az %70 başarı sağlaması gerekir.
B1: (T1) Çoktan seçmeli 4 seçenekli sınav Her sorunun eşit değerde olduğu en az 10 soruluk sınav yapılır. Soru başına 1,5 - 2 dakika aralığında süre verilir. Yanlış cevaplar dikkate alınmayıp değerlendirme doğru cevaplar üzerinden yapılır. Adayın başarılı sayılması için en az %70 başarı sağlaması gerekir.
B2: (T1) Çoktan seçmeli 4 seçenekli sınav Her sorunun eşit değerde olduğu en az 15 soruluk sınav yapılır. Soru başına 1,5 - 2 dakika aralığında süre verilir. Yanlış cevaplar dikkate alınmayıp değerlendirme doğru cevaplar üzerinden yapılır. Adayın başarılı sayılması için en az %70 başarı sağlaması gerekir.
Aday;
A1: Dökümcü (Seviye 4) mesleğinde A1 birimine ilişkin başarım ölçütleri belirlenen kontrol listesine göre, uygulama ortamında değerlendirilerek puanlanır. Adayın başarılı sayılması için en az %80 başarı sağlaması gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi gerçek üretim şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. A1 birimi için ayrı bir performansa dayalı sınav yapılmaz. Bu birime ilişkin performans değerlendirmesi A3 ve adayın sınava girdiği seçmeli birim veya birimlerin performansa dayalı sınavı esnasında gerçekleştirilir.
A2: Dökümcü (Seviye 4) mesleğinde A2 birimine ilişkin başarım ölçütleri belirlenen kontrol listesine göre, uygulama ortamında değerlendirilerek puanlanır. Adayın başarılı sayılması için en az %80 başarı sağlaması gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi gerçek üretim şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. A2 birimi için ayrı bir performansa dayalı sınav yapılmaz. Bu birime ilişkin performans değerlendirmesi A3 ve adayın sınava girdiği seçmeli birim veya birimlerin performansa dayalı sınavı esnasında gerçekleştirilir.
A3: Performansa Dayalı Sınavda İş Organizasyonu ve İş Öncesi Hazırlık işlemleri ile ilgili olarak bir uygulama (P1) yaptırılır. Değerlendirme, üretimdeki iş organizasyonu ile işlenecek malzemenin hazırlık ile kontrol işlemlerinin temel uygulamaları üzerinden yapılır. İşlemler sırasında adayın performansı izlenir ve oluşturulan sınav kontrol listesine göre değerlendirilir. Adayın gerçekleştirdiği faaliyetlerde sınav materyallerinde belirtilen davranış ve süre ölçütlerine göre başarılı olması beklenir. Başarı Ölçütü: Aday, yapılan işlemle ilgili olarak hatasız çalışma ve beklenen sonucu alma açısından değerlendirilir. Uygulama sınav kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari %80 başarı göstermesi gerekir.
B1: Yeterlilik biriminde yer alan öğrenme çıktıları ve başarım ölçütleri ile ilgili olarak bir uygulama (P1) yaptırılır. Önceden gerekli teknik detayları bilinen bir metal malzeme ve alaşımları değerlendirme materyali olarak kullanılır. Adayın istenilen ürün doğrultusunda sırası ile; alaşımın bileşenlerinin belirlenmesi, malzemenin ergitilmeye hazırlanması ve ergitilmesi işlemlerini yapması izlenir ve aday oluşturulan sınav kontrol listesine göre değerlendirilir. Bu işlemlerin uygulanmasında sınav materyalinde belirtilen azami süre içerisinde sonuç alınması beklenir. Başarı Ölçütü: Aday, yapılan işlemle ilgili olarak hatasız çalışma ve beklenen sonucu alma açısından değerlendirilir. Uygulama sınav kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari %80 başarı göstermesi gerekir.
B2: Yeterlilik biriminde yer alan öğrenme çıktıları ve başarım ölçütleri ile ilgili olarak bir uygulama (P1) yaptırılır. Önceden gerekli teknik detayları bilinen bir metal malzeme ve alaşımları değerlendirme materyali olarak kullanılır. Adayın; gerekli iş parçasını çeşitli kalıpları seçerek potalar vasıtasıyla sırası ile kalıplara dökmesi ve uygun ısıtma işlemlerini ayarlayarak kalıplardan çıkarma işlemlerini yapması izlenir. Aday bu performans değerlendirme listesine göre değerlendirilir. Bu işlemlerin uygulanmasında sınav materyalinde belirtilen azami süre içerisinde sonuç alınması beklenir. Başarı Ölçütü: Aday, yapılan işlemle ilgili olarak hatasız çalışma ve beklenen sonucu alma açısından değerlendirilir. Uygulama sınav kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari %80 başarı göstermesi gerekir.
Aday,
(İlgili ulusal yeterlilikte izin verilmedikçe yasaklanmış gereçler;
Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belge geçerlilik süreleri ilgili Ulusal Yeterliliklerde belirtilen yıl daha uzatılır.